To temat ostatniego wykładu dla uczestników Uniwersytetu Trzeciego Wieku, który odbył się w naszej bibliotece w miniony czwartek - 06.02.2025 roku. Ten bardzo interesujący i jakże na czasie temat przedstawiła nam mgr Agnieszka Uchnast, pielęgniarka diabetologiczna z Dąbrowy Górniczej.
Cukrzyca typu II – cicha epidemia naszych czasów i sposoby jej zapobiegania
Cukrzyca typu II jest jednym z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych XXI wieku. Szacuje się, że na świecie choruje na nią kilkaset milionów osób, a liczba ta wciąż rośnie. Jest to choroba metaboliczna, która prowadzi do podwyższonego poziomu cukru we krwi wskutek insulinooporności lub niewystarczającej produkcji insuliny przez trzustkę.
Przyczyny i czynniki ryzyka
Główne przyczyny cukrzycy typu II to przede wszystkim niezdrowy tryb życia, w tym:
- Nieprawidłowa dieta – spożywanie dużych ilości przetworzonych produktów, cukrów prostych i tłuszczów trans,
- Brak aktywności fizycznej – siedzący tryb życia prowadzi do zwiększenia masy ciała i insulinooporności,
- Otyłość – szczególnie otyłość brzuszna jest silnie powiązana z rozwojem choroby,
- Predyspozycje genetyczne – osoby, których bliscy chorują na cukrzycę, są bardziej narażone,
- Stres i brak snu – chroniczny stres oraz niedobory snu mogą negatywnie wpływać na gospodarkę cukrową organizmu.
Objawy cukrzycy typu II
Choroba może rozwijać się latami, nie dając wyraźnych objawów. Do najczęstszych symptomów należą:
- Wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu,
- Ciągłe uczucie zmęczenia i osłabienia,
- Problemy skórne, wolne gojenie się ran,
- Zaburzenia widzenia,
- Częste infekcje.
Profilaktyka – jak zapobiegać cukrzycy typu II?
Zapobieganie cukrzycy typu II jest możliwe i w dużej mierze zależy od stylu życia. Kluczowe działania obejmują:
1. Zdrowa dieta
- Ograniczenie spożycia cukru i wysoko przetworzonych produktów,
- Wprowadzenie do diety warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów, zdrowych tłuszczów i białka,
- Unikanie napojów słodzonych i fast foodów,
- Regularne spożywanie posiłków w umiarkowanych porcjach.
2. Aktywność fizyczna
- Regularne ćwiczenia, takie jak spacery, bieganie, jazda na rowerze czy pływanie,
- Ćwiczenia siłowe pomagające zwiększyć wrażliwość na insulinę,
- Aktywność fizyczna minimum 30 minut dziennie, pięć razy w tygodniu.
3. Utrzymanie prawidłowej masy ciała
- Redukcja nadwagi zmniejsza ryzyko cukrzycy i poprawia ogólną kondycję zdrowotną,
- Kontrolowanie wskaźnika BMI i obwodu talii.
4. Kontrola stresu i odpowiednia ilość snu
- Techniki relaksacyjne, medytacja i joga pomagają w obniżeniu poziomu stresu,
- Wysypianie się (minimum 7–8 godzin dziennie) ma kluczowe znaczenie dla regulacji gospodarki cukrowej organizmu.
5. Regularne badania profilaktyczne
- Regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi,
- Badania okresowe, zwłaszcza u osób z grupy ryzyka,
- Konsultacje z lekarzem w przypadku podejrzenia insulinooporności lub cukrzycy.
Podsumowanie
Cukrzyca typu II to choroba, której można skutecznie zapobiegać poprzez zdrowy tryb życia. Odpowiednia dieta, regularna aktywność fizyczna i kontrola masy ciała to kluczowe elementy profilaktyki. Warto pamiętać, że zdrowe nawyki nie tylko chronią przed cukrzycą, ale również poprawiają ogólną jakość życia i zmniejszają ryzyko innych chorób cywilizacyjnych.